DÜZTABANLIK (PES PLANUS) SUBAY, ASTSUBAY, ASKERİ ÖĞRENCİ, UZMAN ERBAŞ VE SÖZLEŞMELİ ER ADAYI OLMAYA ENGEL Mİ?

DÜZTABANLIK (PES PLANUS) SUBAY, ASTSUBAY, ASKERİ ÖĞRENCİ, UZMAN  ERBAŞ VE SÖZLEŞMELİ ER ADAYLARI İÇİN ENGEL Mİ?

Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Jandarma Genel Komutanlığı (JGK) veya Sahil Güvenlik Komutanlığına (SGK) katılma hayali kuran binlerce adayın en sık karşılaştığı sağlık sorunlarından biri düz tabanlıktır (pes planus). Askeri görevlerin gerektirdiği fiziksel dayanıklılık nedeniyle, ayak sağlığı Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nde hassasiyetle değerlendirilen bir konudur.

Bu kapsamlı yazıda, güncel Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'nin 66. maddesi ve EK-D Değerlendirme Çizelgesi ışığında, düz tabanlığın farklı askeri personel adayı statüleri (Sözleşmeli Erbaş/Er, Uzman Erbaş, Subay, Astsubay, Askeri Öğrenci) için ne anlama geldiğini, hangi kalkaneal yükseklik açısı derecelerinin engel teşkil edip etmediğini ve olası itiraz süreçlerini detaylı bir şekilde ele alacağız. Amacımız, sağlık ve idare hukuku perspektifiyle, adaylara en doğru ve güncel bilgiyi sunmaktır.

Düztabanlık, ayak tabanındaki iç uzunlamasına arkın (kavisin) çökmesi veya kaybolması durumudur. Yönetmelik açısından önemli değerlendirme kriterleri şunlardır:

1. Kalkaneal Yükseklik Açısı: Ayak yan grafisinde topuk kemiğinin (kalkaneus) yer düzlemi ile yaptığı açıdır. Bu açı, düztabanlığın derecesini belirlemede objektif bir ölçüttür.
2. Fonksiyonel Etki: Düztabanlığın yürüyüşü bozup bozmadığı, ağrıya neden olup olmadığı ve ayağın genel fonksiyonelliğini etkileyip etkilemediğidir.

Yönetmeliğin 66. maddesi, ayak hastalıklarını A, B, C ve D dilimlerinde sınıflandırır. Düz tabanlık özelinde önemli olanlar:

• Madde 66/A/1: Yürüyüşü güçleştirmeyen ve kalkaneal yükseklik açısı 10 ila 19 derece (10 ve 19 dahil) arasında olan düztabanlıkları kapsar. Bu durum, adaylığa engel olma açısından aday statüsüne göre farklılıklar göstermektedir. Detaylar aşağıda açıklanmıştır.
• Madde 66/B ve D Dilimleri: Yürüyüşü bozan, kalkaneal yükseklik açısı 10 dereceden az olan, spastik düztabanlık, kemiklerde dejenerasyon gibi ciddi yapısal ve fonksiyonel bozuklukları içeren durumlardır. Bu durum, adaylar açısından engel teşkil eder.

EK-D Çizelge ve 66. maddede belirtilen açıklamalar, farklı aday grupları için spesifik değerlendirme kriterleri sunmaktadır:

Bu aday grubu için Yönetmelik oldukça açıktır. Kalkaneal yükseklik açısı 10 derece (hariç) ile 19 derece (dahil) arasında olan ve yürüyüşü güçleştirmeyen düztabanlıklar, "sağlam" kabul edilir ve Sözleşmeli erbaş veya şözleşmeli er adaylığına engel teşkil etmez. 10 derece ve altındaki açılar veya yürüyüşü bozan durumlar engel teşkil eder.

Sözleşmeli erbaş/erler için getirilen spesifik "sağlam kabul edilir" hükmü, uzman erbaşlar için açıkça belirtilmemiştir. Bu durum, uzman erbaş adayları için değerlendirmenin, madde 66/A/1'deki 10-19 derece (dahil) kuralını temel almadığını göstermektedir. 10 dereceden düşük açılar veya yürüyüşü bozan durumlar da engel teşkil eder.

EK-D'nin 2 numaralı genel açıklaması, bu adayların değerlendirmesinin atanacakları sınıf ve branşlara göre yönergelerde belirtilen kriterlere göre yapılacağını vurgulamaktadır. Temel referans yine Madde 66/A/1'deki 10-19 derece (dahil) arası, yürüyüşü güçleştirmeyen düztabanlıktır. Ancak, adayın başvuracağı sınıfın fiziksel gereksinimleri farklı olduğundan, bu açı aralığı yardımcı sınıflar için yeterli görülürken, daha yüksek fiziksel standart gerektiren muharip sınıflar için yeterli görülmemektedir. 10 dereceden düşük açılar veya Madde 66/B ve D kapsamındaki durumlar engel teşkil eder.

Aşağıda belirtilen okullara alınacak öğrenci adayları için özel bir düzenleme mevcuttur. Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı adına eğitim görülen diğer fakültelere ve Milli Savunma Üniversitesi Bando Astsubay Meslek Yüksekokuluna alınacak öğrenci adaylarında, kalkaneal yükseklik açısı 10 derece (hariç) ila 19 derece (dahil) arasında olan ve yürüyüşü güçleştirmeyen düz tabanlıklar, öğrenci adaylığına engel değildir. Ancak bu kural, Milli Savunma Üniversitesi Harp Okulları, JSGA ve Astsubay MYO'larını kapsamamaktadır. Genel kural olarak 10 derece ve altı veya yürüyüşü bozan durumlar askeri öğrenciliğe engeldir.

Düztabanlık açılarının ölçümü, çekilen grafinin kalitesi, ölçümü yapan radyoloji uzmanının tekniği gibi faktörlere bağlı olarak hastaneler arasında farklılıklar gösterebilir. Bu nedenle, adayların haklarını bilmesi ve süreçleri doğru takip etmesi kritik önem taşır:

1. İlk Olumsuz Rapor ve İtiraz: Sağlık kurulundan düz tabanlık nedeniyle  olumsuz bir rapor almanız durumunda, bu rapora karşı itiraz hakkınız bulunmaktadır. İl sağlık müdürlüğü aracılığıyla rapora itiraz edilebilir. İtirazınız üzerine başka bir yetkili hastaneye sevk edilirsiniz.
2. İtiraz Hastanesi Süreci: Eğer itirazınız üzerine gittiğiniz hastaneden de olumsuz rapor gelirse, raporunuz kesinleşir. Olumlu rapor alırsanız hakem hastaneye sevk edilirsiniz. Hakem hastanenin vereceği karar kesindir.
3. İdari Dava Yolu: Sağlık kurulu raporunun (ilk rapor, itiraz sonrası rapor veya hakem hastane raporu) aleyhinize kesinleşmesi ve bu rapora dayanılarak adaylığınızın sonlandırılması işlemine karşı, işlemin size tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içinde yetkili İdare Mahkemesi'nde yürütmenin durdurulması talepli iptal davası açma hakkınız vardır.
4. Dava Sürecinde Yeniden Muayene: İdare Mahkemesi, davada gerekli görürse sizi Adli Tıp Kurumu veya üniversite hastaneleri gibi farklı ve bağımsız bir sağlık kuruluşuna yeniden muayene için sevk edebilir. Bu muayenede yapılacak ölçümlerin, önceki hastanelerdeki ölçümlerden farklı çıkması mümkündür.
5. Dava Açmanın Faydası: Geçmişte, ilk sağlık kurulu aşamalarında olumsuz rapor alan ancak açtıkları idari davalar sürecinde mahkemece sevk edildikleri hastanelerden olumlu sağlık kurulu raporu alarak davalarını kazanan ve mesleğe kabul edilen adaylar bulunmaktadır. Ölçümlerdeki olası farklılıklar veya ilk değerlendirmedeki hatalar nedeniyle, haklı olduğunu düşünen adaylar için dava açmak önemli bir hak arama yoludur ve olumlu sonuçlanma potansiyeli taşımaktadır.

Sağlık kurulu süreçleri, itirazlar ve idari davalar teknik detaylar içeren karmaşık hukuki süreçlerdir. Ölçüm farklılıkları, yönetmelik yorumları ve dava stratejileri uzmanlık gerektirir. Bu nedenle, olumsuz bir sağlık raporu ile karşılaştığınızda veya haklarınız konusunda tereddüt yaşadığınızda, vakit kaybetmeden sağlık hukuku ve idare hukuku konularında deneyimli bir avukata danışmanız tavsiye olunur. Bir avukat, dosyanızı inceleyerek size özel durumunuza göre en doğru hukuki yolu gösterebilir ve haklarınızı en iyi şekilde savunmanıza yardımcı olabilir.

Avukta Sor!